لاندری یا رختشورخانه یکی از بخشهای مهم بیمارستان است که رعایت اصول بهداشتی در آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار خواهد بود.
افرادی که در محیط لاندری مشغول به کار هستند در معرض بیماریهای بیشتری قرار خواهند داشت، بنابراین رعایت بهداشت در واحد لاندری به منظور حفظ سلامتی افراد اهمیت زیادی دارد.
کار کردن در این محیط بر کیفیت و سلامتی افراد تأثیر میگذارد. اشخاصی که در واحد لاندری مشغول به فعالیت هستند باید به حدی آگاهی داشته باشند که نه تنها خودشان بیمار نشوند بلکه سبب سرایت بیماری به سایر افراد نیز نگردند.
هنگامی که از بهداشت در واحد لاندری صحبت میشود در حقیقت بدین معناست که باید از انتقال بیماریها به قسمتهای مختلف بیمارستان و همچنین خارج از آن منتقل شود.
تمامی عوامل محیطی مانند آب، هوا، فاضلاب، زباله، غذا و غیره باید بهطور کامل کنترل شوند تا ویروسها و میکروبها شیوع پیدا نکنند.
بهطورکلی باید گفت که بهداشت در واحد لاندری با شیوع عفونتها و میکروبها رابطه مستقیمی دارد که پرسنل بیمارستان و سایر افراد باید تمام اصول بهداشتی را بدین منظور رعایت کنند.
آموزش افراد شاغل در این واحد حائز اهمیت میباشد تا با عملکرد صحیح خود از انتقال عوامل بیماریزا جلوگیری نمایند.
اگرچه ملحفهها و لباسهای آلوده در لاندری سبب انتقال عفونت میشوند، اما میزان انتقال آنها بسیار پایین است. با این وجود رعایت بهداشت و شستشوی صحیح لباسها بر اساس پروتکلهای بهداشتی قابل توجه میباشد.
رختشورخانه باید در قسمت مناسبی از بیمارستان قرار بگیرد و به ماشین آلات و تجهیزات پیشرفته مجهز شود تا عملیات شستشو، خشککردن و اتوکشی به بهترین نحو ممکن انجام گردد. محل لباسها و ملحفههای آلوده از لباسهای تمیز باید بهطور کامل جدا باشد تا از تکثیر آلودگی جلوگیری گردد. نور، حرارت، تهویه و رطوبت لاندری باید کاملاً مناسب باشد.
بهعنوان مهمترین وظایف واحد لاندری میتوان به موارد زیر اشاره نمود که عبارتند از:
- جمعآوری کردن لباس و ملحفههای آلوده
- جدا کردن لباسها و ملحفهها
- جابجایی صحیح لباسها و ملحفههای آلوده به مواد خطرناک
- رعایت موازین بهداشتی جهت جلوگیری از انتقال عفونت از لباسها و ملحفههای آلوده
- آشنایی با عملکرد صحیح مواد شوینده
- شستشو، خشککردن و اتو زدن لباسها
- رفو کردن لباسها در صورت پارگی
- کنترل و اندازهگیری درجه حرارت آب
- تحویل لباسها و ملحفه به صورت کاملاً تمیز
- تأمین مواد گندزدا و شوینده
- سرویس و نگهداری ماشین آلات واحد لاندری
- رعایت بخشنامههای بیمارستان
یکی از نگرانیهای عمده در بسیاری از بیمارستانها عدم رعایت موازین بهداشتی میباشد. باید از تردد افراد مختلف در رختشورخانه جلوگیری شود تا از انتقال ویروسها نیز پیشگیری گردد.
ضدعفونی کردن لباس افراد با استفاده از مواد گندزدا یکی از موارد مهمی است که مد نظر قرار میگیرد.
پرسنل واحد لاندری باید در پایان شیفت خود بهطور کامل استحمام نموده و سپس از بیمارستان خارج شوند. نظارت کافی روی واحد رختشورخانه میتواند موجب بهبود عملکرد لاندری شود.
بهطورکلی فرآیند لاندری شامل چهار بخش میشود که در ادامه به شرح مختصر پیرامون آنها خواهیم پرداخت.
- جمعآوری تفکیک و انتقال لباسها و منسوجات آلوده: عملیات واحد رختشورخانه با جمعکردن لباسهای آلوده آغاز میشود. ازآنجاییکه لباسها به خون، ادرار و ترشحات مختلف آلودهاند، بهتر است که هنگام جمعآوری و انتقال و تفکیک آنها از لباسهای مخصوص و دستکش استفاده نمایید.
انتقال لباسها باید از طریق چرخهای مخصوص صورت بگیرد و پرسنل باید از تفکیک لباسهای آلوده بیماران در اتاق آنان جدا خودداری کنند. بینهای مخصوص انتقال لباسهای آلوده باید هر هفته توسط مواد گندزدا بهطور کامل ضدعفونی شوند.
- شستشو: برای شستن لباسهایی که دارای لکههای خون هستند باید از آب سرد استفاده نمود.
به منظور از بین بردن میکروارگانیسمها از آب داغ استفاده میکنند. باید درجه حرارت آب ۷۱ درجه سانتیگراد باشد و لباسها به مدت ۲۵ دقیقه شسته شوند. درصورتیکه دمای آب کمتر از ۷۱ درجه سانتیگراد باشد باید از مواد سفید کننده با غلظتی مناسب استفاده کنید.
برای شستن لباسها در ابتدا باید آنها را از واحد پرسنل تحویل گرفته و اطلاعات دقیق آنها که شامل تعداد البسه میشود را بهطور دقیق ثبت نمایید. در هنگام تحویل گرفتن لباسها استفاده از پوشش مخصوص و دستکش الزامی است.
لباسهای خونی باید درون کیسههای مخصوص گذاشته شوند.
لباسهای عفونی درون کیسههای زرد قرار داده میشوند و روی آنها برچسب مخصوصی متصل میشود و سپس به بخش شستشوی لباسهای عفونی منتقل خواهند شد.
لباسها و ملحفهها را درون ماشین لباسشویی قرار داده و میزان مناسبی پودر اضافه کنید. برای لباسهای بخش اتاق عمل از پودر بیشتری استفاده نمایند.
برای شستشوی آنها لباسشویی را روی ۲۰ تا ۳۰ دقیقه تنظیم کرده و پس از پایان عملیات شستشو، آن را در حالت آبکشی قرار دهید. تکرار دو مرتبه فرآیند آبکشی الزامی خواهد بود.
در مرحله دوم آبکشی بهتر است که از یک پیمانه مواد نرم کننده استفاده نمایید.
بعد از ۱۵ دقیقه آبگیری، لباسها و ملحفهها را به دستگاه خشککن انتقال دهید.
- مرحله خشککردن و اتوکشی: پس از پایان عملیات شستشو و خشک شدن لباسها اتوکشی آنها صورت میگیرد.
برای خشککردن ملحفه به ۱۵ دقیقه زمان و به حرارت ۶۰ الی ۷۰ درجه سانتیگراد نیاز خواهید داشت. برای خشککردن لباسها نیز به ۱۰ دقیقه زمان و ۳۰ درجه سانتیگراد حرارت نیاز دارید.
برای اتوکشی لباسها باید درجه آن را روی ۱۴۰ قرار دهید. برای اتوکشی لباسها از اتوپرس استفاده میکنند و در مرحله بعد آنها را تا میزنند.
- بستهبندی البسه در رختشورخانه: آخرین مرحله آن است که لباسها و ملحفهها بهطور کامل بستهبندی شوند. باید البسهها و ملحفهها را به پرسنل بخش تحویل دهید.
پس از انجام تمامی مراحل ضدعفونی ماشین آلات و تمامی تجهیزات به مدت ۱۰ دقیقه ضرورت خواهد داشت.