دیگ بخار و بویلر به علت شباهت هایی که دارند ممکن است برای بسیاری از افراد قابل تشخیص نباشند، اما به طور کلی می توان گفت که این دو وسیله با یکدیگر تفاوت هایی نیز دارند. در حقیقت این دو محصول از نظر نوع عملکرد و همچنین کاربرد با یکدیگر تفاوت هایی خواهند داشت. در این مقاله پیرامون تفاوت دیگ بخار و بویلر اطلاعاتی را در اختیار شما عزیزان قرار می دهیم. بویلر دستگاهی است که به منظور استفاده در سیستم های گرمایشی و حرارتی طراحی و تولید شده است.
بویلر از یک مخزن بزرگ و تعداد زیادی لوله تشکیل گردیده که به منظور عملکرد هر چه بهتر خود از مشعل کمک می گیرد و آب را به دمای مورد نظر می رساند و در نهایت آبی که به نقطه جوش رسیده است در سیستم های حرارتی مورد استفاده قرار می گیرد. عملکرد بویلر به صورت یک جریان کاملاً بسته است، یعنی آب گرم خارج شده از مخزن پس از گذشت ۲۴ ساعت مجدداً به دستگاه باز می گردد، اما بازگشت آب از مسیر های معینی صورت می پذیرد تا آب دوباره مورد استفاده قرار بگیرد. این چرخه رفت و برگشت آب هر ۲۴ ساعت یک بار تکرار می شود.
بویلر از تجهیزات متعددی ساخته شده است که برخی از آن ها شامل بدنه دیگ، کوره احتراق، ورودی آب، خرجی آب گرم، درب جلو و عقب، دودکش، نردبان و غیره می شود. با توجه به این که ظرفیت حرارتی بویلر ها با یکدیگر متفاوت است می توان گفت که این محصول مدل های مختلفی دارد. در حقیقت بویلر ها از لحاظ میزان ظرفیت، سطح فشار، جنس و منبع سوخت با یکدیگر تفاوت هایی دارند. بویلر که با عنوان دیگ آب گرم نیز شناخته شده می باشد در صنایع مختلفی کاربرد دارد که به عنوان برخی از مهمترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود.
- رستوران
- تالار
- مرکز خرید
- مجموعه های تفریحی
- هتل
- بیمارستان
- برج های مسکونی و تجاری
- استخر های تفریحی و پارک های آبی
دیگ بخار زیر مجموعه ای از لوازم حرارتی است و کاربرد آن نیز به بویلر شباهت زیادی دارد. به طور کلی می توان گفت دیگ بخار وسیله ای است که می تواند آب گرم را به بخار تبدیل کند و بخار تولید شده آن در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد. دیگ های بخار برای شروع عملکرد خود به انرژی احتیاج دارند که از طریق سوخت های فسیلی تأمین خواهد شد. نفت یکی از سوخت هایی است که به وفور در این سیستم مورد استفاده قرار می گیرد، اما در حال حاضر سوخت هایی همچون ذغال سنگ و گاز طبیعی جانشین نفت شده اند و استفاده از نفت را به میزان قابل توجهی کاهش داده اند. از آن جایی که گاز و ذغال سنگ از آلودگی کمتری در مقایسه با نفت برخوردار هستند، امروزه استفاده از آن ها رونق بیشتری دارد.
دیگ های بخار انواع مختلفی دارند که از لحاظ شکل ظاهری به سه دسته دیگ های برنجی، فولادی و دوپاس تقسیم می شوند. دیگ ها را از لحاظ میزان ظرفیت نیز می توان به سه گروه دیگ بخار قطاعی، لوله ای و پوسته ای تقسیم بندی نمود. کاربرد دیگ بخار بسیار گسترده بوده و در بسیاری از صنایع کاربرد دارد که برخی از آن ها عبارت است از:
- صنایع غذایی
- صنایع چاپ
- صنایع دارویی
- پتروشیمی
- دریانوردی
- ساخت و ساز
- خشکشویی
- لاستیک سازی
- و غیره
به عنوان اصلی ترین تفاوت دیگ بخار و بویلر می توان گفت که بویلر ها در سیستم حرارتی مرکزی ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرند و در حقیقت اصلی ترین کاربرد آن ها مربوط به گرمایش محیط خواهد بود، اما دیگ های بخار همان طور که پیش تر نیز بیان نمودیم از طریق ایجاد بخار در صنایع گوناگون کاربرد دارند.
نحوه عملکرد دیگ بخار و بویلر در صنعت
دیگ بخار خصوصیات منحصر به فردی دارد و به همین علت است که در بسیاری از سیستم های گرمایشی به منظور تولید بخار از آن استفاده می شود. بویلر ها نیز به دلیل این که گرمایش بالایی را نسبت به برخی از دستگاه ها و سیستم ها تولید می کنند در صنایع گوناگون طرفداران بسیار زیادی دارند. نحوه عملکرد این دستگاه ها بسیار آسان است و در حقیقت بخاری که درون دیگ بخار تولید می شود قابل بازیافت خواهد بود و این عامل به عنوان یکی از ویژگی های خاص این دستگاه به شمار می رود. کارکرد بویلر نیز بسیار ساده و راحت است و در واقع هنگامی که دستگاه شروع به کار می کند آب درونی دستگاه از بخار سایر بخش ها تأمین می شود.
این دستگاه به گونه ای طراحی شده است که بتواند بخار سالم و تمیزی را به سایر دستگاه ها ارائه دهد و می تواند مواد شیمیایی موجود در آن ها را از طریق دود کردن خارج نماید. تولید بخار در بویلر ها به دو صورت انجام می شود که شامل لوله های آتش و یا لوله آب خواهد بود. بویلر هایی که لوله آتش دارند گرمای مورد نیاز خود را از طریق سوخت های مختلف تأمین می کنند. اجزا و نحوه عملکرد دیگ بخار نیز شباهت زیادی به بویلر دارد. امروزه این دستگاه ها به عنوان یکی از اجزای اصلی صنایع گوناگون به شمار می روند که بدون وجود آن ها عملکرد یک صنعت مختل خواهد شد. میزان ظرفیت و اندازه دیگ های بخار و بویلر ها نیز با یکدیگر متفاوت است، زیرا در ابعاد های گوناگونی تولید می شوند که هر یک از آن ها جهت استفاده در صنعتی خاص مناسب خواهند بود.
امروزه تولید کنندگان بزرگی سازنده و عرضه کننده این دستگاه ها هستند و صاحبان صنایع می توانند با توجه به نیاز های خود نسبت به تهیه آن ها اقدام کنند. قیمت این دو وسیله نیز همواره ثابت نبوده و با توجه به فاکتور های متعددی تعیین خواهد شد. سطح کیفیت دیگ بخار و بویلر و همچنین تغییرات نرخ ارز در طول زمان از عوامل بسیار مهمی است که در تعیین قیمت دستگاه ها و همچنین انتخاب خریداران تأثیر زیادی خواهد داشت. خریداران می توانند با توجه به نیاز خود نسبت به تهیه دیگ بخار و بویلر در ظرفیت مورد نظر اقدام کنند.
